Biblioteki taśmowe w centrum strategii disaster recovery

W obliczu rosnących zagrożeń związanych z cyberatakami, awariami infrastruktury IT i koniecznością spełniania wymogów regulacyjnych, przedsiębiorstwa na nowo odkrywają potencjał bibliotek taśmowych jako fundamentu skutecznej polityki ochrony danych. Dzięki technologii LTO, funkcji WORM oraz integracji z nowoczesnym oprogramowaniem do tworzenia kopii zapasowych, archiwizacja danych na taśmach magnetycznych łączy wysoką pojemność, bezpieczeństwo i niskie koszty długoterminowego przechowywania danych. 

Czym jest biblioteka taśmowa LTO i dlaczego wraca do łask? 

Biblioteka taśmowa to specjalistyczne urządzenie pamięci masowej, zaprojektowane z myślą o niezawodnym i ekonomicznym długoterminowym przechowywaniu danych. Biblioteka taśmowa jest rodzajem pamięci masowej wykorzystywanej do przechowywania dużych ilości danych. Powszechnie stosowana w środowiskach klasy enterprise oraz Data Center, pełni kluczową rolę w strategiach zabezpieczania danych i ochrony zasobów informacyjnych przed cyberzagrożeniami. Możliwość wyjęcia taśm z urządzenia pozwala na zapewnienie wynaszalności i fizycznej separacji kopii zapasowej naszych kluczowych danych. Niektóre instytucje, szczególnie z sektora finansowego, zawierają w swoich politykach bezpieczeństwa i zarządzania kopiami zapasowymi wymóg przechowywania jednej z kopii poza organizacją 

Choć przez pewien czas taśmy były wypierane przez składowanie danych na nośnikach dyskowych i pamięciach flash, dziś – w obliczu rosnącej ilości danych i wymagań prawnych – biblioteki taśmowe wracają do łask. To bezpieczne, trwałe i skalowalne rozwiązanie do tworzenia kopii zapasowych typu off-site. 

Budowa i działanie rozwiązania tape storage 

Typowa biblioteka taśmowa składa się z kilku kluczowych komponentów: 

• mechanizmu robota, który automatyzuje operacje wkładania i wyjmowania kaset, 
• slotów magazynowych dla kaset LTO, gdzie taśma jest podstawowym medium wykorzystywanym do archiwizacji danych, 
• napędów taśmowych (tape drives), 
• warstwy zarządzania integrującej ją z narzędziami do backupu, gdzie połączenia SAS lub FibreChannel są standardem w komunikacji między biblioteką taśmową a serwerami. 

Dzięki tej architekturze możliwa jest pełna automatyzacja procesów archiwizacji oraz odzyskiwania danych, bez konieczności ręcznego nadzoru. Biblioteka taśmowa jest dostępna przez całą dobę, co zapewnia nieprzerwany dostęp do danych. Takie podejście znacząco ogranicza ryzyko błędów i obniża koszty eksploatacji w porównaniu do klasycznych rozwiązań opartych wyłącznie na dyskach. Dane mogą być przechowywane na taśmach przez wiele lat, co jest istotne dla celów archiwalnych i prawnych. 

Zastosowanie bibliotek taśmowych w backupie i archiwizacji 

W praktyce biblioteki taśmowe znajdują zastosowanie przede wszystkim w: 

• backupie długoterminowym (long-term data storage) – np. w instytucjach finansowych, medycznych, naukowych, 
• off-site disaster recovery – jako drugi lub trzeci poziom kopii zapasowej, izolowany fizycznie od infrastruktury produkcyjnej, 
• archiwizacji niezmienialnych danych – szczególnie tam, gdzie liczy się trwałość i zgodność z przepisami; biblioteki taśmowe są wybierane ze względu na trwałość i zgodność z przepisami. 

Ich największe atuty to niski koszt przechowywania per 1 TB danych, energooszczędność oraz odporność na złośliwe oprogramowanie. Taśmy magnetyczne są przechowywane offline, co czyni je praktycznie niewidocznymi z punktu widzenia sieciowego ataku. Izolacja od Internetu dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo danych.  Istnieje też możliwość zastosowania taśm WORM, które można zapisać tylko raz i nie umożliwiają procesu nadpisania, co dodatkowo chroni dane przed manipulacją lub przypadkowym usunięciem. 

LTO i taśmy magnetyczne w backupie taśmowym 

Linear Tape-Open (LTO) to otwarty standard technologii taśmowej, który od lat wyznacza kierunki rozwoju backupu i archiwizacji danych. Stał się głównym wyborem w środowiskach enterprise dzięki niezawodności, skalowalności i kompatybilności wstecznej.  

Obecna generacja, LTO-10, oferuje do 36 TB pojemności natywnej oraz nawet 90 TB z kompresją. Prędkość przesyłu danych może sięgać 1,44 GB/s, co umożliwia jeszcze szybsze tworzenie kopii zapasowych dużych wolumenów danych. Co istotne, kasety LTO nadal charakteryzują się wysoką trwałością – deklarowana żywotność nośnika to nawet 30 lat. 

To właśnie ta trwałość i odporność fizyczna sprawiają, że taśmy magnetyczne doskonale sprawdzają się w długoterminowym przechowywaniu danych. Ich ogromną zaletą jest także fakt, że są przechowywane offline – fizycznie odseparowane od sieci i infrastruktury IT. Dzięki temu są odporne na ataki ransomware, awarie systemowe i przypadkowe usunięcie danych.  

W porównaniu do dysków twardych, taśmy są znacznie tańsze w utrzymaniu. Nie wymagają zasilania ani chłodzenia, a ich koszt w przeliczeniu na 1 TB danych jest znacznie niższy. W połączeniu z funkcjami bezpieczeństwa – takimi jak szyfrowanie AES-256 oraz tryb WORM (Write Once, Read Many) – LTO stanowi sprawdzoną technologię do backupu, która spełnia nawet najbardziej rygorystyczne wymagania regulacyjne.  

Dodatkową zaletą jest LTFS (Linear Tape File System), który umożliwia dostęp do zawartości taśmy w sposób zbliżony do obsługi zwykłego dysku, bez konieczności użycia dedykowanego oprogramowania backupowego.  

LTO i taśmy magnetyczne to dziś nie tylko tania alternatywa dla dysków, ale przede wszystkim strategiczne narzędzie w ochronie danych, które łączy wysoką pojemność, bezpieczeństwo i długowieczność.  

Technologia WORM – niezmienialność danych na taśmach  

W środowiskach, gdzie bezpieczeństwo, zgodność z regulacjami i integralność danych są priorytetem, technologia WORM (Write Once, Read Many) staje się nieodzownym elementem strategii backupu taśmowego. Jej główną funkcją jest zapewnienie niezmienialności danych. Raz zapisane informacje nie mogą zostać nadpisane, zmodyfikowane ani usunięte. Dzięki temu organizacje mogą mieć pewność, że kopie zapasowe lub archiwa są odporne na manipulacje, zarówno celowe, jak i przypadkowe. Dzięki temu organizacje zyskują pewność, że ich kopie zapasowe, archiwa czy logi systemowe są odporne na manipulacje – zarówno przypadkowe, jak i celowe.  

Biblioteki taśmowe wykorzystujące technologię WORM doskonale sprawdzają się w środowiskach enterprise, które opierają swoje strategie archiwizacji danych na taśmach magnetycznych LTO. Mechanizm WORM znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba spełnienia wymogów prawnych i audytowych m.in.: w bankowości, administracji publicznej, służbie zdrowia czy sektorze energetycznym.   

Znaczenie WORM rośnie w kontekście przepisów RODO oraz dyrektywy NIS2, które nakładają na organizacje obowiązek stosowania skutecznych środków technicznych i organizacyjnych w celu zapewnienia integralności i poufności danych osobowych oraz danych krytycznych dla infrastruktury.  

W przypadku bibliotek taśmowych technologia WORM może być realizowana na dwa sposoby:  

1. WORM logiczny – aktywowany na poziomie oprogramowania backupowego. W tym trybie dane zapisywane na zwykłej kasecie są chronione przed modyfikacją dzięki regułom systemowym, co oznacza, że nawet jeśli fizyczny nośnik jest standardowy, jego zawartość zostaje zabezpieczona przez logikę aplikacji. Jest to elastyczne i łatwe w implementacji rozwiązanie, choć bazuje na warstwie software’owej.  
2. Taśmy WORM – specjalnie oznaczone kasety, które sprzętowo wymuszają tryb jednokrotnego zapisu. Nawet jeśli ktoś próbowałby obejść ograniczenia programowe, dane pozostaną nietknięte dzięki mechanizmom zapisanym na poziomie samego nośnika. Takie rozwiązanie znajduje zastosowanie w środowiskach o podwyższonych wymaganiach bezpieczeństwa, gdzie nie ma miejsca na kompromisy.  

W praktyce wybór pomiędzy WORM logicznym a fizycznym zależy od poziomu ryzyka, wymagań regulacyjnych oraz przyjętej strategii ochrony danych. Obie opcje zapewniają zgodność z przepisami, ale rozwiązania sprzętowe dają dodatkową warstwę zabezpieczenia, szczególnie cenioną w środowiskach audytowanych lub objętych obowiązkiem przechowywania danych niezmienialnych przez wiele lat.  

Integracja biblioteki taśmowej z platformami backupowymi 

Współczesne środowiska IT, coraz częściej oparte na wirtualizacji i hybrydowej infrastrukturze, stawiają przed rozwiązaniami do tworzenia kopii zapasowych nowe wymagania. System backupu musi być nie tylko niezawodny, ale również zintegrowany z platformami takimi jak VMware, Hyper-V, Oracle VM czy FusionSphere oraz współdziałać z różnymi typami pamięci masowej – od dysków po biblioteki taśmowe LTO.  

Właśnie dlatego tak istotna jest głęboka integracja rozwiązania backupowego z systemami operacyjnymi, hypervisorami i nośnikami taśmowymi.  

Biblioteki taśmowe pełnią tu rolę warstwy długoterminowego przechowywania danych offline. Zintegrowane z systemem backupu pozwalają na automatyzację procesów archiwizacji, a także tworzenie kopii zapasowych off-site odpornych na ransomware i awarie infrastruktury lokalnej.  

Dobrze zaprojektowane i wdrożone środowisko do tworzenia kopii zapasowych, które współpracuje z biblioteką taśmową, pozwala firmom osiągnąć szereg kluczowych korzyści. Przede wszystkim umożliwia archiwizację danych na nośnikach offline, co znacząco podnosi poziom bezpieczeństwa i izoluje dane od zagrożeń pochodzących z sieci. 

Wdrażając biblioteki taśmowe do środowisk IT i integrując je z posiadanymi systemami backupu zmniejszamy ryzyko związane z atakami ransomware, sabotażem lub błędami ludzkimi, ponieważ stosując zasadę wynaszalności jednej z kopii danych poza infrastrukturę operacyjną maksymalnie ograniczamy zagrożenie. 

Nie mniej istotna jest optymalizacja kosztów – dzięki taśmom magnetycznym LTO, przedsiębiorstwa mogą przechowywać ogromne ilości danych przy minimalnych wydatkach operacyjnych, bez potrzeby utrzymywania aktywnej infrastruktury zasilania czy chłodzenia. 

Backup w dwóch lokalizacjach z użyciem bibliotek taśmowych  

W celu zwiększenia odporności na awarie i cyberataki, coraz więcej firm wdraża model backupu oparty na bibliotekach taśmowych rozmieszczonych w dwóch lokalizacjach. Takie podejście pozwala skutecznie chronić dane przed utratą w wyniku ransomware, awarii centrum danych czy błędów ludzkich. Przechowywanie backupu poza główną lokalizacją stanowi również element dobrej praktyki, zwiększając bezpieczeństwo danych na wypadek zdarzeń losowych, takich jak zalanie, kradzież czy pożar. 

W typowym scenariuszu architektury multi-site, podstawowy backup danych wykonywany jest w lokalizacji produkcyjnej (site A). Tam dane trafiają najpierw na szybkie nośniki dyskowe, a następnie są automatycznie przenoszone do lokalnej biblioteki taśmowej LTO, gdzie są archiwizowane na taśmach magnetycznych, także w trybie WORM. Równolegle, drugorzędna kopia zapasowa jest cyklicznie wysyłana do lokalizacji zapasowej (site B), gdzie odseparowana fizycznie biblioteka taśmowa przechowuje pełny backup off-site.  

Taki model pozwala na:  

• zapewnienie fizycznej separacji kopii od środowiska produkcyjnego,  
• spełnienie wymagań dotyczących geograficznego rozproszenia danych,  
• zgodność z zasadą 3-2-1 (trzy kopie, dwa różne nośniki, jedna poza lokalizacją główną),  
• skuteczne odtworzenie systemu po incydencie z użyciem danych z lokalizacji zapasowej.  

Rozwiązania tego typu są skalowalne i elastyczne – mogą być dostosowane do architektury IT klienta, posiadanych lokalizacji oraz dostępnych środków. Czasami dobrą praktyką jest trzymanie kopii zapasowej poza lokalizacją podstawową, w innym centrum danych lub specjalnych magazynach, które są odpowiednio zabezpieczone – m.in. klimatyzowane, odporne na pożar czy zalanie. Taśmy z danymi są tam regularnie wymieniane ręcznie lub za pomocą automatycznych systemów. 

Przyszłość bibliotek taśmowych – trendy i innowacje 

Rynek bibliotek taśmowych dynamicznie się rozwija, odpowiadając na rosnące potrzeby w zakresie przechowywania danych i archiwizacji. Jednym z kluczowych trendów jest nieustanne zwiększanie pojemności taśm LTO oraz przyspieszanie transferu danych, co pozwala na jeszcze efektywniejsze tworzenie kopii zapasowych i archiwizowanie coraz większych zbiorów informacji. Najnowsze generacje taśm, takie jak LTO-10, umożliwiają przechowywanie nawet 90 TB skompresowanych danych na jednej kasecie, a prędkości transferu sięgają ponad 1,4 GB na sekundę, co znacząco skraca czas backupu. 

W odpowiedzi na rosnące zagrożenia cybernetyczne, producenci bibliotek taśmowych wdrażają zaawansowane funkcje bezpieczeństwa, takie jak szyfrowanie danych na taśmach, systemy wykrywania anomalii czy mechanizmy kontroli dostępu. Dzięki temu archiwizacja i przechowywanie danych na taśmach staje się jeszcze bardziej odporne na ataki ransomware i inne formy utraty danych. 

Wszystkie te innowacje sprawiają, że biblioteki taśmowe pozostają kluczowym elementem strategii backupu i archiwizacji w wielu branżach – od finansów, przez sektor publiczny, po nowoczesne centra danych. Rozwój technologii LTO oraz zaawansowane zarządzanie kopiami zapasowymi gwarantują, że taśmy magnetyczne będą jeszcze przez wiele lat niezastąpionym nośnikiem długoterminowego przechowywania danych na całym świecie. 

Infonet Projekt wspiera we wdrażaniu bibliotek taśmowych 

Infonet Projekt, jako doświadczony integrator systemów backupu i pamięci masowej, wspiera klientów nie tylko w zakresie doboru odpowiednich rozwiązań, ale przede wszystkim w kompleksowej integracji bibliotek taśmowych z istniejącymi środowiskami IT – zarówno fizycznymi, jak i wirtualnymi. Dzięki temu możliwe jest tworzenie spójnych, bezpiecznych i zgodnych z regulacjami strategii backupu taśmowego. 

Poza dostawą bibliotek i nośników LTO, oferujemy także: 

• konfigurację z systemami do tworzenia kopii zapasowych, 
• projektowanie polityk retencji, 
• integrację z mechanizmami ochrony danych (WORM, szyfrowanie), 
• testy odtwarzania danych oraz zapewnienie ciągłości działania. 

Jeśli Twoja firma poszukuje niezawodnego rozwiązania w zakresie backupu offline z wykorzystaniem technologii LTO – napisz do nas!